Rối loạn phổ tự kỷ (ASD) là một tình trạng phát triển thần kinh ảnh hưởng đến khả năng giao tiếp, tương tác xã hội và hành vi của một người. Mặc dù mỗi người mắc ASD đều có những biểu hiện riêng biệt, nhưng các triệu chứng thường xoay quanh các vấn đề về giao tiếp, tương tác xã hội và các hành vi lặp đi lặp lại. Để hiểu rõ hơn về ASD, chúng ta cần tìm hiểu về các mức độ nghiêm trọng của rối loạn này.
Theo Cẩm nang Chẩn đoán và Thống kê các Rối loạn Tâm thần (DSM-5), ASD được chia thành ba cấp độ, dựa trên mức độ hỗ trợ mà cá nhân cần trong cuộc sống hàng ngày:
Giao tiếp: Khó khăn trong việc bắt đầu và duy trì cuộc trò chuyện, có thể sử dụng ngôn ngữ lặp đi lặp lại hoặc bất thường.
Tương tác xã hội: Khó khăn trong việc hiểu các tín hiệu xã hội phi ngôn ngữ, có thể có những sở thích đặc biệt và tập trung vào chúng quá mức.
Hành vi: Có thể gặp khó khăn trong việc chuyển đổi giữa các hoạt động, có thể bồn chồn hoặc căng thẳng khi có thay đổi trong môi trường.
Giao tiếp: Khó khăn rõ rệt trong việc bắt đầu các cuộc trò chuyện và duy trì các tương tác xã hội. Ngôn ngữ có thể đơn giản và lặp đi lặp lại.
Tương tác xã hội: Khó khăn trong việc hình thành các mối quan hệ bạn bè, có thể có những hành vi lặp đi lặp lại và hạn chế gây ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày.
Hành vi: Khó khăn trong việc thích nghi với những thay đổi, có thể có những hành vi lặp đi lặp lại và hạn chế gây ra lo lắng hoặc đau khổ.
Giao tiếp: Rất ít khả năng sử dụng ngôn ngữ để giao tiếp, chủ yếu dựa vào các hành vi phi ngôn ngữ hoặc các câu đơn giản.
Tương tác xã hội: Gần như không có khả năng bắt đầu các tương tác xã hội và có thể phản ứng tiêu cực với các nỗ lực tiếp cận của người khác.
Hành vi: Các hành vi lặp đi lặp lại và hạn chế nghiêm trọng, gây ra khó khăn lớn trong cuộc sống hàng ngày và có thể gây hại cho bản thân hoặc người khác.
Nguyên nhân: Mặc dù nguyên nhân chính xác của ASD vẫn chưa được xác định rõ ràng, nhưng các nghiên cứu cho thấy sự kết hợp giữa yếu tố di truyền và môi trường đóng vai trò quan trọng.
Chẩn đoán: Chẩn đoán ASD dựa trên việc quan sát hành vi của trẻ, đánh giá của các chuyên gia và các công cụ đánh giá chuẩn hóa.
Điều trị: Hiện nay, không có phương pháp chữa khỏi hoàn toàn ASD. Tuy nhiên, các liệu pháp can thiệp sớm và liên tục có thể giúp cải thiện đáng kể các triệu chứng và nâng cao chất lượng cuộc sống của người mắc.
Hỗ trợ: Người mắc ASD cần được hỗ trợ từ gia đình, nhà trường, cộng đồng và các chuyên gia để phát triển tối đa khả năng của mình.
Rối loạn phổ tự kỷ là một tình trạng đa dạng và phức tạp. Việc hiểu rõ về các mức độ của ASD sẽ giúp chúng ta có cái nhìn toàn diện hơn về căn bệnh này và từ đó đưa ra những hỗ trợ phù hợp cho người mắc. Mỗi cá nhân mắc ASD đều là duy nhất và cần được đối xử với sự tôn trọng và thấu hiểu.